کتاب صرف نامه

«فهرست مطالب کتاب صرف نامه»

مقدمۀ اسم …………………………………………………………………………………………………………………………… 10

مقدمة مؤلف …………………………………………………………………………………………………………………………….. 9

1) فصل اول: تعریف اسم …………………………………………………………………………………………….. 11

2) فصل دوم: ابنیۀ اسم ………………………………………………………………………………………………… 14

3) فصل سوم: تقسیمات اسم به لحاظ صرف ……………………………………………………………………. 20

مبحث اول: مصدر و غیر مصدر …………………………………………………………………………………………… 31

4) فصل چهارم: قواعد خصوصی اعلال اسم معرب …………………………………………………………… 25

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………….. 32

1) فصل اول: مصدر اصلی ………………………………………………………………………………………….. 33

2) فصل دوم: مصدر میمی …………………………………………………………………………………………… 41

3) فصل سوم: مصدر صناعی ……………………………………………………………………………………….. 43

4) فصل چهارم: مصدر مجهول …………………………………………………………………………………….. 44

5) فصل پنجم: مَرَّة و هَیئة ……………………………………………………………………………………………. 46

 

6) فصل ششم: مصدر مُؤَوَّل …………………………………………………………………………………………. 48

مبحث دوم: جامد و مشتق …………………………………………………………………………………………………… 51

 

7) فصل هفتم: اسم مصدر …………………………………………………………………………………………… 49

 

 

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………… 52

1) فصل اول: اسم فاعل ………………………………………………………………………………………………. 53

2) فصل دوم: اسم مفعول ……………………………………………………………………………………………. 58

3) فصل سوم: صفت مشبهه …………………………………………………………………………………………. 62

4) فصل چهارم: اسم مبالغه ………………………………………………………………………………………….. 67

5) فصل پنجم: اسم تفضیل ………………………………………………………………………………………….. 69

6) فصل ششم: اسم مکان ……………………………………………………………………………………………. 75

7) فصل هفتم: اسم زمان …………………………………………………………………………………………….. 76

8) فصل هشتم: اسم آلت …………………………………………………………………………………………….. 78

9) فصل نهم: نامیدن جامد و مشتق به موصوف و صفت ……………………………………………………. 80

مبحث سوم: مذکر و مونث …………………………………………………………………………………………………. 83

 

1) فصل اول: علائم تأنیث …………………………………………………………………………………………… 84

2) فصل دوم: علائم تأنیث غیر از دلالت بر تأنیث کلمه……………………………………………………… 85

3) فصل سوم: اقسام مذکر و مؤنث ……………………………………………………………………………….. 86

4) فصل چهارم: کاربرد علائم تأنیث(حقیقی ، مجازی ، لفظی) ……………………………………………… 88

5) فصل پنجم: اسم با مذکر و مؤنث یکسان ……………………………………………………………………. 94

6) فصل ششم: اسم جوازاً مذکر یا مؤنث ……………………………………………………………………….. 95

مبحث چهارم: متصرّف و غیر متصرّف ………………………………………………………………………………… 101

7) فصل هفتم: اسناد فعل به مؤنث …………………………………………………………………………………. 98

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………. 102

1) فصل اول: مثنّی^ا …………………………………………………………………………………………………… 103

2) فصل دوم: جمع …………………………………………………………………………………………………… 106

3) فصل سوم: جمع مذکر سالم …………………………………………………………………………………… 107

4) فصل چهارم: جمع مونث سالم ………………………………………………………………………………… 112

5) فصل پنجم: جمع مکسّر ………………………………………………………………………………………… 118

6) فصل ششم: منسوب ……………………………………………………………………………………………… 153

مبحث پنجم: معرفه و نکره ………………………………………………………………………………………………….169

7) فصل هفتم: مصغّر ………………………………………………………………………………………………… 160

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………. 170

1) فصل اول: عَلَم …………………………………………………………………………………………………….. 171

2) فصل دوم: معرفه به الـ (الـ تعریف و عهد) ……………………………………………………………………. 175

3) فصل سوم: ضمیر …………………………………………………………………………………………………. 177

4) فصل چهارم: اسم اشاره …………………………………………………………………………………………. 183

5) فصل پنجم: اسم موصول ……………………………………………………………………………………….. 184

6) فصل ششم: معرفه به اضافه (اضافۀ معنوی تعریف) ………………………………………………………… 187

7) فصل هفتم: معرفه به ندا (منادی^ا نکرۀ مقصوده) …………………………………………………………….. 188

مبحث ششم: معرب و مبنی…………………………………………………………………………………………………. 191

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………. 192

1) فصل اول: اسم معرب …………………………………………………………………………………………… 193

توضیح1) اسماء ستّـه ……………………………………………………………………………………….. 194

توضیح2) اعراب ملحقات به مثنّی^ا و جمع سالم …………………………………………………….. 194

2) فصل دوم: اسم مبنـی ……………………………………………………………………………………………. 196

توضیح3) اعـداد ……………………………………………………………………………………………… 208

توضیح4) غـیر منصرف ……………………………………………………………………………………. 217

خاتمه: در مباحث گوناگون ……………………………………………………………………………………………… 220

 

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………. 221

1) فصل اول: قرائت و کتابت …………………………………………………………………………………….. 221

بحث اول: کتابت …………………………………………………………………………………………….. 221

بحث دوم: کتابت همزه …………………………………………………………………………………….. 225

بحث سوم: حروفی که نوشته می شوند، ولی خوانده نمی شوند ………………………………… 228

بحث چهارم: حروفی که خوانده می شود، ولی نوشته نمی شوند ………………………………. 229

بحث پنجم: حروفی که خوانده و نوشته نمی شوند …………………………………………………. 230

2) فصل دوم: التقای ساکنین ……………………………………………………………………………………… 235

3) فصل سوم: وقف …………………………………………………………………………………………………. 236

4) فصل چهارم: همزة وصل ………………………………………………………………………………………. 238

5) فصل پنجم: همزة قطع ………………………………………………………………………………………….. 239

6) فصل ششم: ابدال ………………………………………………………………………………………………… 242

7) فصل هفتم: مزیدٌ فیه …………………………………………………………………………………………….. 245

بحث اول: اشتقاق ……………………………………………………………………………………………. 245

بحث دوم: زوائد ……………………………………………………………………………………………… 248

بحث سوم: خروج از اصول ……………………………………………………………………………….. 250

8) فصل هشتم: الحاق ……………………………………………………………………………………………….. 251

9) فصل نهم: حرف و اقسام آن ………………………………………………………………………………….. 254

فهرست منابع …………………………………………………………………………………………………………………………. 256

 

---

 

تقدیم به: روان پاک جـدّ بزرگم، عالم ربّـانی، عارف صَمَدانی، فقیه متّقی، سلمان زمان خود،  «آیت الله حاج شیخ محمد نمازی سعد آبادی شاهرودی».

اوصاف و آثار مرحوم «آیت الله حاج شیخ محمد نمازی سعد آبادی شاهرودی»:

پدر بزرگم آیت الله علامه علی نمازی شاهرودی¹ از عالمان و مؤلفان شیعه پدر خود را اینگونه می‌ستاید: پدرم عالمی عامل، زاهدی پارسا، مروّج احکام دین مبین و مبلّغ شریعت احمدی بود، که تمام توان و قدرت خود را در این امر به کار برد و بیش از هفتاد سال از عمرش را در این راه گذاشت. وی از جانب مراجع عظام آن زمان، مانند مرحوم آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی و آیت الله سید محمد فیروز آبادی دارای اجازۀ اجتهاد گردید.

آیت الله حاج شیخ محمد نمازی شاهرودی بسیار متعبّد، بصیر در دین، حافظ اخبار و آثار،    و سرآمدی در تقوا بود که بیشتر اوقات خویش را صرف نشر دین و تعلیم مردم می‌نمود.

وی دوستدار اهل البیت«عَلَیهِمُ ‌السَّلام» بود و بارها به عتبات و بیت الله الحرام مشرّف شد. علاقه‌ای ویژه به ساحت قدس رضوی داشت و بیش از چهل بار از شاهرود پیاده به زیارت آستان رضوی شتافت.

از آثار وی حاشیه‌ای بر بحار الانوار و حاشیه‌ای توضیحی بر نهج البلاغه است که مع الأسف آن حواشی هنوز به زیور طبع آراسته نشده اند.

سرانجام در آخرین سحر ماه مبارک رمضان(۱۳۸۴ ق. 13 بهمن 1343 ش.)، در 90 سالگی دار فانی را وداع گفت و در شاهرود به خاک سپرده شد و مقبره ای بر مزار وی بناگشت.«روحش شاد باد!»

__________________________________________________

1. تألیفات آیت الله علامه علی نمازی شاهرودی: مستدرک سفینۀُ البِحار۱۰جلد،مستدرکات علم رجال الحدیث۸ جلد ابواب رحمت، الاعلام الهادیة فی اعتبار الکتب الاربعه، قرآن و عترت در اسلام، رسالۀ نور الانوار، روضات النظرات ۱۰جلد ، الهادی إلی الحق (بر اساس صِحاح ستّه)، تاریخ فلسفه و تصوف، مناسک حج، رسالۀ تفویض، علم غیبت امام «عَلَیهِ السَّلام»، زندگانی حبیب‌ بن مظاهر اسدی، اصول دین، اثبات ولایت، تاریخچۀ مجالس روضه خوانی و عزاداری، مُستطرفات المعالی ، مجموعه‌ای در طب، ارکان دین، معرفة الاشیاء (طب گیاهی)، معارف الهیه (دورۀ کامل) و حواشی: بر تفسیر برهان، رجال شیخ طوسی وتصحیح آن ، رجال مامقانی ، رجال خوئی ، بحار الانوار ، حدائق ، جواهر ، وقائع الشهور ، رسالۀ رجبیّه

 

---

 

مقدمة مؤلف:

«اَلْحَمْدُ لِلَّهِ عَلى کلِّ نِعْمَةٍ کانَتْ اَوْ هِىَ کائِنَةٌ»

ستایش از آن خداست، بر هر نعمتى که بوده یا پس از این خواهد بود.

سپاس، خـداوندي را كه علمی در اختیار منِ ناچیز قرار داد تـا آنرا در اختیار دیگران قرار دهم.

اين كتاب خلاصه ای از کتاب های صرف در موضوع اسم است که بصورت چکیده و روان با وضوح مفاهیم، به روش نموداري با جداول متعدد با مثال های فراوان به زبان فارسی تدوين شده تا فراگيري علم صرف براي طالبين آن بسیار ساده­ گردد.

کتاب صرف نامه همراه با هزاران نمونۀ قرآنی و مثال های جدید می باشد تا طلاب در کنار قواعد علم صرف با کلمات قرآنی مأنوس شوند و لغات بیشتری بیاموزند. بعد از هر نمونۀ قرآنی دو عدد آمده است که عدد سمت راست شمارۀ آیـه و عدد سمت چپ شمارۀ سوره می بـاشد.

فهرست و قواعد در حد امكان با كتاب صرف ساده هماهنگ مي­ باشد تا طلاب عزیز بتوانند  با استفاده از متن عربی و مثال های آن، درک بهتر و دقیق تری از علم صرف و لغت پیدا کنند.

كتاب شامل مقدمه و شش مبحث در مورد اسم و خاتمه ای در موضوعات گوناگون عمومی برای اسم و فعل و حرف مي­باشد كه كليّتي از هر مبحث در فهرست مختصر معرفي شده است، و حفظ آن براي طالبين علم صرف مفيد است.

از شما عزیزان تقاضا می شود در صورت مشاهده هرگونه اشتباه در بیان مطالب، نگارنده را با شمارۀ تماس 09153163539 یا 09016906844 مطّلع فرمایید تا در چاپ بعدی ترتیب اثر داده شود.

از حجت الاسلام والمسلمین استاد حاج شیخ محسن ملکی ابرده و حجت الاسلام صادق طاهریان و حجت الاسلام سید رضا موسوی ثابت و حجت الاسلام منوچهر ابراهیمی و دیگر اساتيد گرانقدرم  همچنین از پدر و مادر و همسرم، که در تدوین این اثر مرا یاری نمودند، کمال تشكر را دارم.

در پايان هر چه دارم از اوست و برای او تقديم مي­كنم.

مهدي نمازي

---

فروشگاه اینترنتی گیاهان دارویی نمازی